ΰτξΈ 577
ΎέαΙ³½Η ¨ όαλύα·ΙΗσ»ρ³ο Ωαυο³½Η χαΛ³½Ή»σαυΓΫ³έ Ρ³Ω³Ο³ρ·γ³ΫΗέ ΩαΉ»Ι³ναραυΩ
(ά»ρΟ³Ϋ³σν³Ν ¿ ³Ο³Ή»ΩΗΟαλ Ξ. Ά. Τ³ρ³·Ϋα½Ϋ³έΗ ΟαΥΩΗσ 18/I 2005)
ΆΙΗΟαΙΗοΗΟ ύ»ρΩ»έοέ»ρΑ ε³ο³λΛ³έ³οαυ »έ
·ΙΫαυΟα½³έ εΗραυν³οΗ ¨ Ρ³Ο³ι³ΟΑ χαΛ³Ο»ρεΩ³έ ερασ»λΗ Ρ³Ω³ρ: Ξ³έ ΅³½Ω³ΓΗν
Ρ³Ο³λ³Ο³έ ονΫ³Ιέ»ρ ·ΙΗΟαΙΗοΗΟ ύ»ρΩ»έοέ»ρΗ ΟαΩεΙ»ωλ³·αΫ³σΩ³έ ¨ ν»ρηΗέέ»ρΗλ
ύΗ½ΗαΙα·Η³Ο³έ Ρ»ο¨αυΓΫαυέέ»ρΗ ν»ρ³΅»ρΫ³Ι [1]: Π³Ω³Ο³ρ·γ³ΫΗέ ΩαΉ»Ι³ναρΩ³έͺ
ΩαΙ»ΟαυΙ³ΫΗέ ΉΗέ³ΩΗΟ³ΫΗ λΗΩαυΙΫ³σΗαέ Ω»ΓαΉΑ έαρ ¨ ΛαλοαυΩέ³ΙΗσ Ωαο»σαυΩ ¿ ³Ϋλ
οΗεΗ ερα΅Ι»Ωέ»ρ ΉΗο³ρΟ»Ιαυ Ρ³Ω³ρ: όαλύα·ΙΗσ»ρ³ο Ωαυο³½Α (όΆΨ) [EC 5.4.2.1] ¨ ¿έαΙ³½Α [EC 4.2.1.11] ·ΙΗΟαΙΗοΗΟ ίΥΓ³ΫαυΩ Ηρ³ρ Ρ³ηαρΉαΥ ύ»ρΩ»έοέ»ρ »έ:
ΚΩαρ³λέΟΗ όΆΨ-Α ε³ο³λΛ³έ³οαυ ¿ ύαλύ³ο³ΫΗέ ΛαυΩ΅Α 3-ύαλύα·ΙΗσ»ρ³οΗ (3όΆ)
»ρραρΉ ³ΝΛ³ΝέΗ ³οαΩΗσ 2-ύαλύα·ΙΗσ»ρ³οΗ (2όΆ) »ρΟραρΉ ³ΝΛ³ΝέΗ ³οαΩΗέ χαΛΩΗ³ρΕ»ω
ο»Υ³χαΛ»Ιαυ Ω»η: S. cerevisiae ΛΩαρ³λέΟΗ ¿έαΙ³½Α ΡαΩαΉΗΩ»ρ ¿, αρΑ
Ο³ο³ΙΗ½αυΩ ¿ 2-d-ύαλύα·ΙΗσ»ρ³οΗ ³έσαυΩΑ ύαλύα¿έαΙεΗραυν³οΗ [2]: άΩ³έ³ε»λ,
Trypanosoma brucei (TB) ϋρ·³έΗ½ΩΗ ¿έαΙ³½Α Ο³ο³ΙΗ½αυΩ ¿ χαΛΩΗ³ρΕ»ω ³έσαυΩΑ
2-d-ύαλύα·ΙΗσ»ρ³οΗσ ύαλύα¿έαΙεΗραυν³οΗ [3, 4]: Πρ³ο³ρ³Ον»Ι »έ ΡαΉν³Νέ»ρͺ
Ο³εν³Ν ¿έαΙ³½-Ωαυο³½ in vitro ΟαΩεΙ»ωλ³·αΫ³σΩ³έ ·ρ³έσΩ³έ Ρ»ο [5, 6]: ΨΗ ί³ρω
Ω»ΓαΉέ»ρ »έ ΟΗρ³ιν»Ιͺ λοαυ·»Ιαυ χαΛ³½Ή»σαυΓΫαυέΑ, έρ³ λε»σΗύΗΟαυΓΫαυέΑ ¨
αρ³Ο³Ο³έ ε³ρ³Ω»ορ»ρΑ: ΒαυΫΙ ¨ ΉΗέ³ΩΗΟ χαΛ³½Ή»σαυΓΫ³έ ΅έαυΫΓ αυέ»έ³Ιαυ ε³οΧ³ιαν,
³ρΉΫαυέωέ»ρΑ Ρ³Χ³Λ Ηρ³ρ γ»έ Ρ³Ω³ε³ο³λΛ³έαυΩ: ΞαΩεΙ»ωλ³·αΫ³σΩ³έ »ρ¨αυΫΓΑ
Ρ³Ϋοέ³΅»ρ»Ιαυ Ω»ΓαΉέ»ρΑ ³ι ³Ϋλϋρ »έΓ³ρΟναυΩ ¿ ο³ρ΅»ρ ωέέ³Ή³οαυΓΫαυέέ»ρΗ:
ϊρΗέ³Οͺ Ω»ΓαΉΑ, ΡΗΩέν³Ν ύΙαυαρ»λσ»έο³ΫΗέ ³έΗ½αοραεΗ³ΫΗ νρ³, ε³Ρ³έηαυΩ ¿,
αρε»λ½Η ύ»ρΩ»έοΗ ΩαΙ»ΟαυΙέ»ρΑ Οαν³Ι»έο Ο³εν³Ν ΙΗέ»έ ύΙαυαρ»λσ»έο³ΫΗέ
έ»ρΟ³έΫαυΓ»ρΗ Ρ»ο, αραέω Ο³ραΥ »έ χαΛ»Ι ύ»ρΩ»έοέ»ρΗ χαΛ³½Ή»σαυΓΫ³έ ε³Ρν³ΝωΑ
[6]:
όαλύα·ΙΗσ»ρ³ο Ωαυο³½Η ¨ ¿έαΙ³½Η
χαΛ³½Ή»σαυΓΫαυέΑ Ρ»ο³½αο»Ιαυ Ρ³Ω³ρ, ν»ρσν»Ι »έ ¿έαΙ³½Η »ρΟαυ Ο³ιαυσν³Νωέ»ρ,
ο³ρ΅»ρ ϋρ·³έΗ½Ωέ»ρΗσ, ΩαΙ»ΟαυΙ³ΫΗέ ΉΗέ³ΩΗΟ³ΫΗ λΗΩαυΙΫ³σΗ³ΫΗ Ρ³Ω³ρ:
ΰυλαυΩέ³λΗρν»Ι ¿ TB ΩαέαΩ»ρ ¨ S. cerevisiae (Sc.) ΛΩαρ³λέΟΗ ΉΗΩ»ρ
¿έαΙ³½έ»ρΗ χαΛ³½Ή»σαυΓΫαυέΑ Sc. όΆΨ-Η Ρ»οͺ ϋ·ο³·αρΝ»Ιαν ηρ³ΫΗέ ³ρΟΥΗ ΩαΉ»ΙΑ:
ϊ·ο³·αρΝν»Ι »έ λεΗο³Οαυσέ»ρΗ ι»έο·»έ-³έ³ΙΗ½Η ΩΗηασαν λο³σν³Ν Ρ»ο¨Ϋ³Ι »ι³γ³χ
ΩαΉ»Ιέ»ρΑͺ ν»ρσν³Ν RCSB Protein Data Bank-Ησ. TB ¿έαΙ³½ ΩαέαΩ»ρ (PDB ΟαΉͺ
1OEP), Sc. όΆΨ (1QHF) ¨ ¿έαΙ³½ (2ONE) ΉΗΩ»ρέ»ρ: ό»ρΩ»έοέ»ρΑ ο»Υ³Ήρν»Ι »έ
ηρ³ΫΗέ ³ρΟΥΗ Ω»ηͺ ΩΗΩΫ³έσΗσ ³έη³ον³Ν 10 Ao ηρ³ΫΗέ ί»ροαν: ζρ³ΫΗέ
³ρΟΥΑ Ω»Ν³σν»Ι ¿ Ιρ³σαυσΗγ 30 Ao γ³χαν Ϋαυρ³ω³έγΫαυρ X, Y ¨ Z
αυΥΥαυΓΫαυέέ»ραν: 2όΆ-έ»ρΑ ¨ ύαλύα¿έαΙεΗραυν³οΑ έ³Λϋραω Ρ»ι³σν»Ι »έ ΛΩαρ³λέΟΗ
¿έαΙ³½Ησ: ά³Λω³έ ¿έ»ρ·Η³ΫΗ ΩΗέΗΩΗ½³σΗ³ΫΗέ ¨ ΩαΙ»ΟαυΙ³ΫΗέ ΉΗέ³ΩΗΟ³ΫΗέ
³έσέ»ΙΑ ΛΩαρ³λέΟΗ όΆΨ-Η »ρΟαυ 3όΆ-έ»ρΑ Σ¨³χαΛν»Ι »έ 2όΆ-έ»ρΗͺ ϋ·ο³·αρΝ»Ιαν
Hyperchem 7.5 Νρ³·ΗρΑ: ²Ω΅αΥη λΗΩαυΙΫ³σΗαέ ερασ»λΗ ΑέΓ³σωαυΩ όΆΨ-Η ΉΗρωΑ Αέορν³Ν
¿ »Υ»Ι ³Ϋέε»λ, αρ έρ³ 2όΆ-έ»ρΑ ¦έ³Ϋ»έ§ ¿έαΙ³½Ηέͺ ¦Ω»ο³΅αΙΗΟ ³έσΩ³έ§ Ρ³ν³έ³Ο³έαυΓΫαυέΑ Ω»Ν³σέ»Ιαυ Ρ³Ω³ρ: Π³Ω³Ο³ρ·Η ΙΗσωΑ ν»ρ³΅³ίΛν»Ι ¿ ѻ勉Ι
Ο»ρε. όΆΨ (+6e), 2όΆ (-3e), TB ¿έαΙ³½ (-4e), Sc. ¿έαΙ³½ (-8e): ΰΥη
λΗΩαυΙΫ³σΗαέ ερασ»λΗ ¨ ³έ³ΙΗ½Η Ρ³Ω³ρ ϋ·ο³·αρΝν»Ι ¿ CHARMM [8] Ρ³Ω³Ο³ρ·γ³ΫΗέ
Νρ³·ΗρΑ: ΈΗο³ρΟν»Ι ¿ »ρ»λαυέγαρλ ΉΗρω Ϋαυρ³ω³έγΫαυρ ¿έαΙ³½Η Ρ³Ω³ρ (30
³λοΗΧ³έ ω³ΫΙανͺ X, Y, Z ³ι³έσωέ»ρΗ έΟ³οΩ³Ω΅): φαΛ³½ΉαΥ »ρΟαυ λΗλο»Ωέ»ρέ ¿Ι
ε³ραυέ³Ο»Ι »έ ηρΗ ΅³σ³Ρ³Ϋο ³οαΩέ»ρ (ϋ·ο³·αρΝν»Ι ¿ TIP3 ηρΗ ΩαΙ»ΟαυΙ³ΫΗέ
ΩαΉ»ΙΑ. Ρ³Ω³Ο³ρ·Α ε³ραυέ³Ο»Ι ¿ Ωαο³ναρ³ε»λ 25'000 ηρΗ ΩαΙ»ΟαυΙ ¿έαΙ³½Η
Ϋαυρ³ω³έγΫαυρ ΉΗρωΗ Ρ³Ω³ρ): ζρ³ΫΗέ ³ρΟΥΗ Ωαο³ναρ γ³χ»ρέ »έͺ 151´116´102
φαΛ³½Ή»σαυΓΫ³έ Ηέο»έλΗναυΓΫ³έ Ο³Λν³ΝαυΓΫαυέΑ Trypanosoma
brucei ¿έαΙ³½Η ³ΩΗέ³ΓΓν³ΫΗέ
Ρ³ηαρΉ³Ο³έαυΓΫαυέΗσ: ψ³ι³ΟαυλΗέ»ραν έίν³Ν
³ΩΗέ³ΓΓαυέ»ρΑ ·αΫαυΓΫαυέ αυέ»έ ΩΗ³Ϋέ TB ¿έαΙ³½Η Ωαο, ΗλΟ
»ι³έΟΫαυέΗέ»ραν
έίν³Νέ»ρΑͺ έαυΫέ³Ο³έ »έ ΛΩαρ³λέΟΗ ¿έαΙ³½Η Ωέ³σαρΉέ»ρΗ Ρ»ο:
Ζέγε»λ »ρ¨αυΩ ¿ έΟ³ρΗσ, TB ¿έαΙ³½Α
³ν»ΙΗ Ω»Ν χαΛ³½Ή»σαυΓΫ³έ ³ΟοΗναυΓΫαυέ ¿ σαυΫσ ο³ΙΗλ Ηρ χαωρ N-ν»ρηέ³Ω³λΗ
ίρη³Ο³ΫωαυΩ (Ωέ³σαρΉέ»ρ 1-139) ¨ b/a Ρ³ον³ΝΗ νρ³ (Ωέ³σαρΉέ»ρ 140-149) [7], ω³έ Ηρ C-ν»ρηέ³Ω³λΗ
ίρη³Ο³ΫωαυΩ: ΚΩαρ³λέΟΗ ¿έαΙ³½Η χαΛ³½ΉαΥ ³ΩΗέ³ΓΓν³ΫΗέ Ωέ³σαρΉέ»ρ »έ ίΥΓ³ΫΗ
200-Ησ 243 ¨ 274-Ησ 367 οΗραυΫΓέ»ραυΩ: Ξ³ο³ΙΗοΗΟ Val153-Phe169 ¨ ³λΗΩ»ορΗΟ
Ser250-Gln277 ίΥΓ³έ»ρΑ [9] ΓαυΫΙ »έ χαΛ³½ΉαυΩ ύαλύα·ΙΗσ»ρ³ο Ωαυο³½Η Ρ»ο
(ονΫ³Ιέ»ρΑ έ»ρΟ³Ϋ³σν³Ν γ»έ): Ξ³ο³ΙΗοΗΟ Ο»έοραέΗ ίρη³Ο³ΫωαυΩ ΓαυΫΙ χαΛ³½Ή»σαυΓΫ³έ
ε³οΧ³ιΑ Ο³ραΥ ¿ ΙΗέ»Ι Mg2+ ¨ Zn2+ Ηαέέ»ρΗ
΅³σ³Ο³ΫαυΓΫαυέΑ, αραέω Ο³ρ¨αρ Ή»ρ »έ Λ³ΥαυΩ ύ»ρΩ»έοΗ Ο³ο³ΙΗοΗΟ ³ΟοΗναυΓΫ³έ Ω»η:
ΚΩαρ³λέΟΗ ¿έαΙ³½ ΉΗΩ»ρΗ ΩΗ ΟοαρΗ ³Ω»έ³³ΟοΗν χαΛ³½ΉαΥ Ωέ³σαρΉέ»ρΑ Ρ»ο¨Ϋ³Ιέ »έͺ
Arg200, Leu227, Lys233, Asp238, Lys287, Pro290, Glu335, Ala365 ¨ Gly366, αραέω
σαυΫσ »έ ο³ΙΗλ χαΛ³½Ή»σαυΓΫ³έ ΅³ρΣρ ³λοΗΧ³έ όΆΨ-Η ³ΟοΗν Ο»έοραέΗ ίρη³Ο³ΫωΗ
³ΩΗέ³ΓΓν³ΫΗέ Ωέ³σαρΉέ»ρΗ Ρ»ο: άί»έω έ³¨, αρ χαΛ³½Ή»σαυΓΫ³έ ½·³ΙΗ ³ΟοΗναυΓΫαυέ
¿ ·ρ³έσν»Ι ΛΩαρ³λέΟΗ ¿έαΙ³½Η ³Ϋέ ΉΗρω»ρΗ Ρ³Ω³ρ, »ρ΅ ¿έαΙ³½ ΉΗΩ»ρΗ ΩΗ³Ϋέ
ΩΗ Οοαρέ ¿ χαΛ³½Ή»Ι όΆΨ-Η Ρ»ο: κ³Ο³Ϋέ ³ν»ΙΗ »ρΟ³ρ λΗΩαυΙΫ³σΗαέ ερασ»λΗ
Ή»εωαυΩ »ρΟραρΉ ΟοαρΑ Ο³ραΥ ¿ Ο³ρ¨αρ Ή»ρ Λ³Υ³Ι ύ»ρΩ»έοΗ ³ΟοΗναυΓΫ³έ Ω»η:
φαρΣ ¿ ³ρν»Ι ·ρ³έσ»Ιαυ ¦Ω»ο³΅αΙΗΟ ³έσΩ³έ§
ύ»έαΩ»έΑ, αρΗ ΑέΓ³σωαυΩ ό-Ησ ³έη³ον³Ν 2όΆ-έ ε»οω ¿ ³έσέ»ρ ¿έαΙ³½Η Ω»η
³ι³έσ ηρΗ Ρ»ο Ρ³ν³λ³ρ³Οίιν»Ιαυ [1]: βέ³Ϋ³Ν, αρ ΛΩαρ³λέΟΗ ¿έαΙ³½Α ³ν»ΙΗ ³ΟοΗν
χαΛ³½Ή»σαυΓΫαυέ ¿ σαυ󳡻ρ»Ι 2όΆ-Η Ρ»ο (·ρ³έσν»Ι ¿ 2.13
ΠΠ Ά²² ΩαΙ»ΟαυΙ³ΫΗέ Ο»έ볡³έαυΓΫ³έ ΗέλοΗοαυο
1. Ovadi J.- J. Theor. Biol.
1991. V. 152. P. 1-22.
2. Zhang E., Brewer
J. M., Minor W, Carreira L. A., Lebioda L. - Biochemistry. 1997.
V. 36. P. 12526-12534.
3. Brooks S. P. J.,
Storey A. C. - FEBS Letters. 1991. V. 278. P. 135-138.
4. Hannaert V., Albert M. A., Ridgen D. J.,
da Silva Giotto M. T., Opperdoes F. R. - Eur. J. Biochem. 2003. V.
270. P. 3205-3213.
5. Batke J., Nazaryan K.
B., Karapetian N. H.- Arch. Biochem. Biophys. 1988. V. 264. P.
510-518.
6. Nazaryan K., Climent F.,
Simonian S., Tompa P., Batke J. - Arch. Biochem. Biophys. 1992. V.
296. P. 650-653.
7. Crowhurst G. S., Dalby
A. R., Isupov M. N., Campbell J. W., Littlechild J. A. - J.
Biological Crystallography. 1999. V. 55. P. 1822-1826.
8.
Brooks B. R., Bruccoleri R. E., Olafson B. D., States D. J.,
Swaminathan S., Karplus M. - J. Comp. Chem. 1983. V. 4. P.
187-217.
9. da Silva Giotto M. T., Hannaert
V., Vertommen D., de Navarro M. V., Rider M. H., Michels P. A. M., Garratt R.
C., Rigden D. J. - J. Mol. Biol. 2003. V. 331. P. 635-665.
10. Lowe S. L., Adrian C., Ouporov I. V.,
Waingeh V. F., Thomasson K. A. - Biopolymers. 2003. V. 70. P.
456-470.
11. Ouporov I. V., Knull H. R.,
Huber A., Thomasson K. A. - Biophys. J. 2001. V. 80. P. 2527-2535.
12. HyperChem Professional 7.51,
Hypercube, Inc., 1115 NW 4th Street, Gainesville, Florida 32601, USA.
13. Sullivan D. T., MacIntyre R., Fuda N.,
Fiori J., Barrilla J., Ramizel L. - J. Expr. Biol. 2003. V. 206.
P. 2031-2038.
14. Chevalier N., Rigden D.
J., Van Roy J., Opperdoes F. R., Michels P. A. M. - Eur. J.
Biochem. 2000. V. 267. P. 1464-1472.